Cấm trẻ em dùng điện thoại có ích gì không? Nếu cách tiếp cận dựa trên sự kiểm soát này thực sự đẩy con cái ra xa chúng ta khi chúng cần sự hướng dẫn nhất thì sao?

Gần đây, liên tiếp các vụ học sinh trung học mất tích hay bỏ nhà đi bí ẩn khiến phụ huynh lo lắng. Điển hình nhất là vụ bé gái 13 tuổi tự ý bỏ nhà đi theo lời hướng dẫn của bạn bè quen trên mạng vừa được tìm thấy gần đây như một tiếng chuông cảnh tỉnh cho các bậc phụ huynh trong việc quản lý con cái sử dụng thiết bị điện tử.

Tại sao kiểm soát phản tác dụng?

Khi  phụ huynh cấm công nghệ, trẻ em không chỉ tuân thủ. Chúng còn sáng tạo. Chúng đã biết cách tạo tài khoản mạng xã hội bí mật, ẩn biểu tượng ứng dụng sau logo máy tính và truy cập thiết bị tại nhà bạn bè.

Mối nguy hiểm thực sự không phải là chúng chỉ giảm thời gian sử dụng màn hình một chút. Mối nguy hiểm là chúng mất khả năng tìm đến bố mẹ khi gặp vấn đề trực tuyến.

Khi bố mẹ tập trung chủ yếu vào việc kiểm soát hành vi của con cái, họ có nguy cơ làm tổn hại đến chính mối quan hệ có thể giúp chúng sử dụng công nghệ một cách lành mạnh.

Trong cuốn sách Hold on to Your Kids, Gordon Neufeld và Gabor Maté kể câu chuyện về Melanie, 13 tuổi, người có hành vi thay đổi đáng kể sau cái chết của bà ngoại. Thay vì hỗ trợ cô bé vượt qua đau buồn, cha mẹ đã đáp trả việc cô bé xa lánh bạn bè bằng nhiều quy tắc và hình phạt hơn, tạo ra một vòng luẩn quẩn mà bạn bè gần gũi với cô bé hơn là gia đình.

Nếu cuốn sách được viết gần đây, cha của Melanie sẽ mắng cô bé vì lúc nào cũng dùng điện thoại và tịch thu điện thoại. Nhưng liệu điều này có cải thiện được mối quan hệ của họ không?

"Giải pháp" áp đặt các quy tắc nghiêm ngặt hơn không giải quyết được lý do tại sao Melanie lại xa lánh bạn bè ngay từ đầu.

Trẻ em thực sự đang rời xa điều gì?

Đây là một điều quan trọng: Khi trẻ em dành quá nhiều thời gian trên màn hình, chúng thường đang rời xa một thứ gì đó, và đôi khi thứ đó chính là bố mẹ. Nhiều thanh thiếu niên trở nên "hướng ngoại" - gắn bó với bạn bè hơn là cha mẹ - theo cách gọi của Neufeld và Maté.

Việc cắt giảm thời gian sử dụng màn hình sẽ không khiến chúng quay lại với bố mẹ nếu họ chưa giải quyết được lý do tại sao con cái xa làm thế ngay từ đầu. Nếu mối quan hệ của bạn chủ yếu xoay quanh các quy tắc và sự tuân thủ, việc cất điện thoại của chúng đi sẽ không đột nhiên tạo ra sự kết nối.

Những chiến lược tốt hơn việc cấm trẻ dùng điện thoại

Thay vì chỉ tập trung vào việc hạn chế, hãy cân nhắc những cách tiếp cận sau:

• Hãy nhìn vào toàn cảnh, không chỉ màn hình: Nếu con bạn có vẻ "nghiện" điện thoại, hãy hỏi: Con có đang tránh né bài tập về nhà quá tải không? Con có sử dụng mạng xã hội để kết nối khi cảm thấy bị cô lập không? Con có đang lướt web để giải tỏa căng thẳng sau những ngày căng thẳng không? Điện thoại có thể là cơ chế đối phó của con, chứ không phải là vấn đề thực sự.
• Xây dựng mối quan hệ bền chặt thông qua việc lắng nghe: Cách bảo vệ tốt nhất là mối quan hệ gần gũi với sự quan tâm từ bố mẹ. Hãy dành thời gian cho những cuộc trò chuyện thực sự. Thay vì hỏi "Hôm nay con học thế nào?", hãy thử hỏi "Điều gì là tốt nhất trong ngày của con?". Khi con chia sẻ điều gì đó trên điện thoại, hãy tránh nói "Con lúc nào cũng dùng cái đó". Hãy thử hỏi "Điều đó thật thú vị, hãy kể cho mẹ nghe thêm nhé".
• Hãy cùng nhau hợp tác thay vì chỉ đặt ra các quy tắc: Hãy để con cùng quyết định những giới hạn lành mạnh. Hãy ngồi xuống và nói: "Mẹ đã đọc về thời gian sử dụng điện thoại, và mẹ tò mò về quan điểm của con. Con cảm thấy thế nào sau khi dành thời gian cho các ứng dụng khác nhau? Việc sử dụng điện thoại lành mạnh sẽ như thế nào đối với gia đình mình?". Sau đó, hãy thực sự lắng nghe và cùng nhau xây dựng các thỏa thuận.
• Tập trung vào những nguồn gây căng thẳng lớn hơn: Chú ý đến áp lực về điểm số, hoạt động hoặc thành tích. Đôi khi, những đứa trẻ trông có vẻ hiểu biết mọi thứ lại đang mang gánh nặng lớn nhất. Hãy hỏi xem chúng cần bạn hỗ trợ gì.
• Tạo ra những cơ hội kết nối không dùng điện thoại mà không mang lại cảm giác như đang áp đặt quy tắc: Thay vì nói "không được dùng điện thoại khi ăn tối", hãy thử nói "Mẹ nhớ con lắm. Con có muốn nấu ăn cùng mẹ tối nay không?" Hãy tìm hiểu sở thích của con và đặt những câu hỏi chân thành về những gì con đang xem hoặc chơi.

Hãy nhớ rằng, mỗi đứa trẻ đều khác nhau: Điều giúp ích cho đứa trẻ này có thể không giúp ích cho đứa trẻ khác. Đối với một số trẻ, mạng xã hội gây căng thẳng. Đối với những trẻ khác, đó là nơi chúng tìm thấy sự hỗ trợ quan trọng. Hãy nghĩ đến tính cách của con khi cùng con quyết định về thời gian dùng điện thoại.

Theo: Quản Trị Mạng